Lin Liu: హిమాలయాల కింద ఏదో జరుగుతోంది... భారత ఫలకం రెండు ముక్కలవుతోంది... తాజా అధ్యయనం
- భూకంపాల ప్రభావంపై తాజా అధ్యయనం
- టిబెట్ పీఠభూమి కింద భారత భూఫలకం రెండుగా చీలిపోతోందని వెల్లడి
- చైనా ఓషన్ విశ్వవిద్యాలయానికి చెందిన లిన్ లియు నేతృత్వంలో పరిశోధన
హిమాలయ పర్వతాల ఆవిర్భావంపై దశాబ్దాలుగా ఉన్న శాస్త్రీయ అవగాహనను సవాలు చేస్తూ ఓ కీలక ఆవిష్కరణ వెలుగులోకి వచ్చింది. భారత భూఫలకం, యురేషియన్ ఫలకం కిందకు సున్నితంగా జారుతుందని కాకుండా, టిబెట్ పీఠభూమి కింద అది రెండుగా చీలిపోతోందని తాజా అధ్యయనం తేల్చింది. ఈ అనూహ్య పరిణామం భూకంపాల ప్రమాద అంచనాపై గణనీయమైన ప్రభావం చూపే అవకాశం ఉంది.
దాదాపు 6 కోట్ల సంవత్సరాల క్రితం భారత ఉపఖండం, యురేషియన్ భూఫలకాన్ని ఢీకొనడంతో ప్రపంచంలోనే అత్యంత ఎత్తైన హిమాలయ పర్వత శ్రేణి రూపుదిద్దుకుంది. ఈ ఘర్షణ ప్రక్రియ ఇంకా కొనసాగుతూనే ఉంది. ఇప్పటివరకు, భారత భూఫలకం యురేషియన్ ఫలకం కిందకు ఏటవాలుగా చొచ్చుకుపోతూ (సబ్‌డక్షన్) టిబెటన్ పీఠభూమిని పైకి నెడుతోందని భావించారు.
అయితే, చైనా ఓషన్ విశ్వవిద్యాలయానికి చెందిన భూభౌతిక శాస్త్రవేత్త లిన్ లియు నేతృత్వంలోని పరిశోధక బృందం అమెరికాలో జరిగిన అమెరికన్ జియోఫిజికల్ యూనియన్ సమావేశంలో సమర్పించిన అధ్యయన ఫలితాలు ఈ పాత సిద్ధాంతాన్ని ప్రశ్నించాయి. వారి పరిశోధన ప్రకారం, టిబెట్ కింద సుమారు 100 కిలోమీటర్ల లోతులో భారత భూఫలకం రెండుగా చీలిపోతోంది.
దక్షిణ టిబెట్‌లోని సెస్మిక్ స్టేషన్ల డేటాను విశ్లేషించి ఈ నిర్ధారణకు వచ్చారు. దీని ప్రకారం, భారత భూఫలకంలోని తేలికైన పైభాగం (క్రస్ట్) టిబెటన్ పీఠభూమిని పైకి నెడుతుండగా, దాని కింద ఉన్న దట్టమైన, బరువైన భాగం (లిథోస్ఫెరిక్ మాంటిల్) చీలిపోయి, భూమి యొక్క వేడి మాంటిల్ పొరలోకి కుంగిపోతోంది. దీనిని "డెలామినేషన్" (పొరలుగా విడిపోవడం) అంటారు.
ఈ భూగర్భ మార్పులకు ఉపరితలంపై కూడా ఆధారాలు కనిపిస్తున్నాయి. టిబెట్‌లోని కొన్ని పొడవైన పగుళ్లు, వేడి నీటి బుగ్గల్లో భూమి అంతర్భాగం నుంచి వెలువడే అరుదైన హీలియం-3 వాయువు ఆనవాళ్లు ఈ ప్రక్రియను బలపరుస్తున్నాయి.
ఈ నూతన ఆవిష్కరణ హిమాలయాల ఏర్పాటుపై మన అవగాహనను మెరుగుపరచడమే కాకుండా, అత్యంత కీలకమైన భూకంపాల అంచనాలో కూడా సహాయపడగలదని శాస్త్రవేత్తలు ఆశిస్తున్నారు. భూఫలకాలు ఎలా విడిపోతున్నాయో స్పష్టంగా తెలియడం వల్ల, భవిష్యత్తులో ఏ ప్రాంతాల్లో భూకంపాలు సంభవించే అవకాశం ఉందో మరింత కచ్చితత్వంతో అంచనా వేయడానికి వీలవుతుంది.
